Khái niệm về chuỗi giá trị là gì
1. Chuỗi giá trị đơn giản
Chuỗi giá trị mô tả toàn bộ những hoạt động cần thiết để đưa một sản phẩm hay dịch vụ từ khái niệm, đi qua các công đoạn sản xuất khác nhau (liên quan đến việc kết hợp giữa chuyển hóa vật chất và đầu vào các dịch vụ sản xuất khác nhau), đưa đến người tiêu dùng sau cùng, và bố trí sau sử dụng. Xem xét dưới dạng tổng quát, chuỗi giá trị có dạng như mô tả trong Hình 1. Như ta thấy từ hình này, bản thân hoạt động sản xuất không thôi chỉ là một trong nhiều mắt xích giá trị gia tăng. Hơn nữa, có nhiều hoạt động trong từng mắt xích của chuỗi giá trị. Cho dù thường được mô tả như một chuỗi hàng dọc, các mắt xích trong nội bộ chuỗi thường có bản chất hai chiều; ví dụ, các cơ quan thiết kế chuyên ngành không chỉ ảnh hưởng đến bản chất quá trình sản xuất và tiếp thị mà tiếp đến còn chịu ảnh hưởng bởi các điều kiện ràng buộc trong các mối liên kết hạ nguồn này trong chuỗi giá trị.
2. Chuỗi giá trị mở rộng
Lẽ dĩ nhiên trong đời thực, chuỗi giá trị phức tạp hơn nhiều. Vì một lẽ, trong chuỗi thường có xu hướng có nhiều mắt xích hơn. Ví dụ như trường hợp ngành đồ gỗ nội thất chẳng hạn (hình 2). Chuỗi giá trị này liên quan đến việc cung ứng đầu vào giống cây trồng, hóa chất, thiết bị và nước cho ngành lâm nghiệp. Các súc gỗ đốn được chuyển sang khu vực nhà máy cưa, nơi nhận các đầu vào sơ khai từ ngành máy móc. Từ đó, gỗ xẻ được chuyển đến các nhà sản xuất đồ gỗ; tiếp đến các nhà sản xuất này lại nhận đầu vào từ các ngành máy móc, keo và sơn, và cũng dựa vào các kỹ năng thiết kế và quảng bá thương hiệu từ ngành dịch vụ. Tùy thuộc vào thị trường phục vụ, đồ gỗ được chuyển sang các công đoạn trung gian khác nhau cho đến khi tới tay khách hàng sau cùng; và sau khi sử dụng, họ lại chuyển đồ gỗ đi tái chế.
3. Một hay nhiều chuỗi giá trị
Ngoài các mắt xích nhiều mặt trong một chuỗi giá trị, thông thường các nhà sản xuất trung gian trong một chuỗi giá trị có thể tham gia vào một số chuỗi giá trị khác nhau (Hình 3). Trong một số
trường hợp, các chuỗi giá trị khác nhau này có thể chỉ hấp thu một phần nhỏ sản lượng của họ; trong những trường hợp khác, có thể có sự trải đều khách hàng. Nhưng tỷ trọng doanh số vào một thời điểm cụ thể không thể hiện được toàn bộ câu chuyện – động học về một thị trường hay một công nghệ cụ thể có thể có nghĩa là một khách hàng hay nhà cung ứng tương đối nhỏ (hay lớn) có thể trở nên tương đối lớn (hay nhỏ) trong tương lai. Hơn nữa, tỷ trọng doanh số có thể che khuất vai trò then chốt mà một nhà cung ứng cụ thể kiểm soát một công nghệ hay vấn đề cốt lõi (có thể chỉ là một phần tương đối nhỏ trong sản lượng) vẫn đạt được đối với phần còn lại của chuỗi giá trị.
d. Một hay nhiều tên gọi
Có sự trùng lắp đáng kể giữa khái niệm chuỗi giá trị và những khái niệm tương tự sử dụng trong các bối cảnh khác. Một nguồn lẫn lộn quan trọng – nhất là trong những năm trước khi chuỗi giá trị phác thảo trên đây trở nên phổ biến rộng rãi trong lĩnh vực nghiên cứu và chính sách – là về danh pháp và phát sinh từ nghiên cứu của Michael Porter vào giữa thập niên 80. Porter phân biệt hai yếu tố quan trọng của phân tích chuỗi giá trị hiện đại:
- Các hoạt động khác nhau được thực hiện trong những mắt xích cụ thể trong chuỗi giá trị. Ở đây, ông rút ra sự phân biệt giữa các công đoạn khác nhau trong quá trình cung ứng (logistics hướng nội, hoạt động, logistics hướng ngoại, tiếp thị và bán hàng, và dịch vụ hậu mãi), việc chuyển hóa các đầu vào này thành đầu ra (các quá trình sản xuất, kho vận, chất lượng và cải tiến liên tục), và các dịch vụ hỗ trợ mà doanh nghiệp bố trí để hoàn tất nhiệm vụ này (lập kế hoạch chiến lược, quản lý nguồn nhân lực, phát triển công nghệ và thu mua).2 Tầm quan trọng của việc tách biệt các chức năng khác nhau này là, nó lôi kéo sự chú ý ra khỏi việc tập trung duy nhất vào việc chuyển hóa vật chất.3 Như ta sẽ thấy trong các phần sau của quyển Sổ tay này, các chức năng này không nhất thiết được thực hiện trong một mắt xích duy nhất trong chuỗi, mà có thể được cung ứng bởi các mắt xích khác (ví dụ như thông qua hoạt động khai thác nguồn lực bên ngoài hay gia công ngoài). Một cách rối rắm, Porter gọi các hoạt động nội bộ mắt xích này là chuỗi giá trị.
- Porter bổ sung cho thảo luận về các chức năng nội bộ mắt xích này bằng khái niệm về chuỗi giá trị nhiều mắt xích, mà ông gọi là hệ thống giá trị. Về cơ bản, hệ thống giá trị mở rộng ý tưởng của ông về chuỗi giá trị (như mô tả trong đoạn trên) cho các mối liên kết giữa các mắt xích, và là chuỗi giá trị như trình bày trong Hình 1 trên đây.
Do đó, về bản chất, cả hai yếu tố này trong phân tích của Porter đều được gộp chung bằng phân tích chuỗi giá trị hiện đại. Vấn đề cơ bản là vấn đề lẫn lộn danh pháp, và vấn đề này lại càng trầm trọng qua nghiên cứu có ảnh hưởng của Womack và Jones về sản xuất tinh giản. Tương tự, họ sử dụng cụm từ dòng giá trị để gọi cái mà hầu hết mọi người (kể cả quyển Sổ tay này) hiện gọi là chuỗi giá trị.
Các bài viết có thể xem thêm:
+ bancassurance là gì
+ quyết định quản trị là gì
+ quản lý thu ngân sách nhà nước
Tham khảo dịch vụ của luanvan1080:
+ Làm luận văn thuê
+ Viết assignment thuê
+ Nhận làm báo cáo thực tập tphcm
Nếu bạn không có thời gian hoàn thành bài luận, hãy liên hệ ngay nhé!
